Potencjał współpracy z sąsiednimi regionami czeskimi nie jest w pełni wykorzystywany przez brak systemowego planowania i wspólnej strategii transgranicznej.
Regiony pogranicza, mimo bogatego potencjału kulturowego i gospodarczego, wciąż pozostają w cieniu ośrodków centralnych. Ograniczona dostępność komunikacyjna, rozproszenie struktur gospodarczych oraz słaba obecność instytucji publicznych sprawiają, że rozwój tych obszarów ma charakter peryferyjny. Brakuje systemowego planowania i wspólnej strategii transgranicznej, przez co potencjał współpracy z sąsiednimi regionami czeskimi nie jest w pełni wykorzystywany.
Memorandum jako narzędzie współpracy
W dniach 30 września – 3 października 2025 roku odbyła się druga edycja wydarzenia „Raciborskie Rozmowy o Rozwoju”, poświęcona dialogowi na rzecz rozwoju polsko-czeskiego pogranicza. Wydarzenie koncentrowało się na trzech obszarach: jakości życia i promocji regionu, edukacji i kapitale ludzkim oraz integracji gospodarczej. Spotkania zgromadziły przedstawicieli samorządów, organizacji gospodarczych, uczelni i instytucji z obu stron granicy. Podczas wydarzenia wspomniano historyczne porozumienie sprzed sześciu lat. W 2019 roku, 10.10. o godz. 10:10 nastąpiło formalne zawiązanie polsko-czeskiego porozumienia na rzecz rozwoju pogranicza na styku Subregionu Zachodniego Województwa Śląskiego i Kraju Morawsko-Śląskiego. Pierwsze grono sygnatariuszy ustanowiły samorządy: Bruntál, Godów, Gorzyce, Horní Suchá, Karviná, Krnov, Opava, Racibórz, Rybnik, Wodzisław Śląski i Powiat Wodzisławski. Stronę gospodarczą reprezentują: OHK Karviná, OHK Opava, OHK Bruntál, KHK Moravskoslezského kraje, Hawierzowsko-Karwiński Klaster, Izba Gospodarcza w Wodzisławiu Śl., Raciborska Izba Gospodarcza, Żorska Izba Gospodarcza, Cech Rzemieślników i Innych Przedsiębiorców w Wodzisławiu Śl. oraz Cech Rzemiosł Różnych w Raciborzu.
Celem porozumienia jest wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego oraz podejmowanie wspólnych działań wobec wyzwań, które występują po obu stronach granicy.
Podpisane memorandum stanowi fundament dla długofalowej współpracy, której misją jest integracja społeczna i gospodarcza polsko-czeskiego pogranicza Śląska, zwiększanie jego konkurencyjności oraz wspólna promocja regionu na arenie krajowej i międzynarodowej. Podczas tegorocznej transgranicznej konferencji do porozumienia włączyły się również samorządy powiatu cieszyńskiego i głubczyckiego, jako naturalnych beneficjentów obszarów pogranicza. Obecnie Transgraniczna Sieć Partnerska liczy ponad pięćdziesięciu sygnatariuszy i choć przystąpienie do memorandum ma charakter deklaratywny, jego siła tkwi w zobowiązaniu do realizacji wspólnych projektów gospodarczych, edukacyjnych i promocyjnych.
Nowi sygnatariusze zostali uroczyście przyjęci przez Ivo Bartečkę (Izba Gospodarcza w Karwinie – lider ze strony czeskiej) oraz Ireneusza Burka (Izba Gospodarcza w Wodzisławiu Śląskim – lider ze strony polskiej).
Turystyczny potencjał polsko-czeskiego pogranicza Śląska
W debacie, której moderatorem był dr hab. Hynek Böhm (profesor Uniwersytetu Opolskiego, wykładowca na Technicznym Uniwersytecie w Libercu), dyskusja koncentrowała się na możliwościach i barierach integracji regionu pogranicza w kontekście rozwoju turystyki, współpracy instytucjonalnej oraz budowania wspólnej marki. W rozmowie uczestniczyli m.in. Petr Koudela (Moravian-Silesian Tourism), Katarzyna Czyż-Kaźmierczak (zastępca burmistrza Wisły), Anna Niestroj (Visit Racibórz), Grzegorz Utracki (Euroregion Silesia CZ, wójt gminy Krzyżanowice) i Pavel Meletzký (Euroregion Silesia CZ, zastępca prezydenta Opawy).
Konferencja poświęcona turystycznemu potencjałowi regionu pogranicza polsko-czeskiego Śląska zgromadziła sygnatariuszy Transgranicznego Memorandum Gospodarczego PL–CZ oraz przedstawicieli instytucji samorządowych i branży turystycznej.
Podjęto temat zidentyfikowania kluczowych zasobów turystycznych regionu, ocenę możliwości wspólnej promocji oraz wypracowania kierunków współpracy w zakresie budowania rozpoznawalnej marki pogranicza jako atrakcyjnego miejsca życia i celu podróży.
Daria Kardaczyńska (dyrektor Euroregionu SILESIA PL), zaprezentowała instytucje i marki turystyczne działające na obszarze pogranicza. Podkreśliła konieczność realizacji spójnej strategii promocyjnej oraz potrzebę koordynacji działań między partnerami lokalnymi. Dr hab. Hynek Böhm w swoim wystąpieniu analizował potencjał pogranicza jako przyszłej marki regionalnej. Zwrócił uwagę na wartość wspólnej tożsamości kulturowej i historycznej jako fundamentu dla skutecznej promocji turystycznej.
Paneliści debaty zgodnie podkreślali, że integracja pogranicza nie jest utopią, lecz koniecznością wynikającą z potrzeb mieszkańców, oczekiwań turystów i wyzwań gospodarczych ale także naturalnych relacji, opartych na wspólnej historii i tożsamości. Wspólne działania, oparte na zaufaniu i długofalowej wizji, mogą przekształcić region w silny i rozpoznawalny punkt na mapie Europy Środkowej. W podsumowaniu debaty, moderowanej przez dr. hab. Hynka Böhma, zaakcentowano potencjał i możliwości budowania wspólnej marki regionu. Podkreślono jednak, że integracja wymaga nie tylko współpracy instytucjonalnej, ale też wspólnego myślenia o przestrzeni, gospodarce i tożsamości. Przyszłość pogranicza zależy od zaufania, długofalowych planów i konsekwentnej promocji.
Miasto przyszłości – jakość życia i odporność
Więcej tutaj: https://plusydlabiznesu.pl/aktualnosci/8200/potencjal-i-wyzwania-na-polsko-czeskim-pograniczu-slaska